2021 წლის 12 მაისიდან „უცხოელთა და მოქალაქეობის არმქონე პირთა სამართლებრივი მდგომარეობის შესახებ“ საქართველოს კანონში მნიშვნელოვანი ცვლილებები შედის.

იცვლება „ოჯახის წევრის“ განიმარტება, კერძოდ კი, ოჯახის წევრად მიჩნეულ იქნა მხოლოდ არასრულწლოვანი შვილი, ხოლო მშობელი, კანონის მიზნებისათვის, ოჯახის წევრად განიხილება მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ იგი წარმოადგენს არასრულწლოვანი უცხოელის ან საქართველოში სტატუსის მქონე მოქალაქეობის არმქონე პირის მშობელს.

ზემოაღნიშნული ცვლილებს გათვალისწინებით, იცვლება მუდმივი ცხოვრების ნებართვის მიღებაზე უფლებამოსილ პირთა წრე, კერძოდ, საქართველოს მოქალაქის მხოლოდ არასრულწლოვანი შვილები სარგებლობენ უფლებით მოითხოვონ და მიიღონ მუდმივი ცხოვრების ნებართვა, ხოლო მშობლები იმ შემთხვევაში, თუ შვილი არასრულწლოვანია. ამასთან, ზოგადი წესიდან გამონაკლისს წარმოადგენს ორი შემთხვევა, სრულწლოვანი შვილები უფლებამოსილები იქნება ისარგებლონ მხოლოდ საიმიგრაციო ვიზის D5 კატეგორიის მიღების და მოკლევადიანი ბინადრობის ნებართვის მიღების უფლებით.

მნიშვნელოვნად იცვლება ბინადრობის ნებართვის მოქმედების ვადები. ბინადრობის ნებართვის პირველადად გაცემისათვის განისაზღვრა დიაპაზონი - 6 თვიდან 1 წლამდე ვადა. ამასთან, ზოგიერთ შემთხევვაში დადგინდა კონკრეტული ვადები:

·         საქართველოს ყოფილი მოქალაქის ბინადრობის ნებართვა, რომელიც გაიცემა უცხოელზე, რომელსაც შეუწყდა საქართველოს მოქალაქეობა, პირველადად გაიცემა 6 წლის ვადით;

·         მოქალაქეობის არმქონე პირის ბინადრობის ნებართვა, რომელიც გაიცემა პირზე, რომელსაც საქართველოში დაუდგინდა მოქალაქეობის არმქონე პირის სტატუსი, პირველად გაიცემა 3 წლის ვადით;

·         სპეციალური ბინადრობის ნებართვა, რომელიც გაიცემა უცხოელზე, რომლის შესახებაც არსებობს საფუძვლიანი ვარაუდი, რომ იგი შეიძლება იყოს ადამიანით ვაჭრობის (ტრეფიკინგის) დანაშაულის მსხვერპლი ან დაზარალებული „ადამიანით ვაჭრობის (ტრეფიკინგის) წინააღმდეგ ბრძოლის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებულ შემთხვევებში, თუ აღნიშნულ უცხოელზე საქართველოში დროებითი ბინადრობის ნებართვის გაცემის თაობაზე წერილობით ინიციატივას წარადგენს საქართველოს მთავრობის წევრი, პირველად გაიცემა 5 წლამდე ვადით;

·         საინვესტიციო ბინადრობის ნებართვა უცხოელზე შეიძლება გაიცეს 5 წლის ვადით.

განსაკუთრებულ შემთხვევაში დროებითი ბინადრობის ნებართვა პირველად შეიძლება გაიცეს 5 წლის ვადით. დროებითი ბინადრობის ნებართვების მოქმედების ვადა შეიძლება გაგრძელდეს არაუმეტეს 12 წლამდე, უცხოელის საქართველოში სავარაუდო ყოფნის ვადით, გარდა საინვესტიციო ბინადრობის ნებართვისა.

იზრდება მუდმივი ცხოვრების ნებართვის მოსაპოვებლად საჭირო ვადა, კერძოდ,  მუდმივი ცხოვრების ნებართვა გაიცემა უცხოელზე, რომელმაც საქართველოში დროებითი ბინადრობის ნებართვის საფუძველზე იცხოვრა ბოლო 10 წლის განმავლობაში, ნაცვლად 6 წლისა.

განხორციელებული ცვლილებების საფუძველზე იზრდება უცხოელის საქართველოდან გასვლის ვალდებულების გადავადების შესახებ განცხადების სააგენტოს მიერ განხილვის და გადაწყვეტის ვადა, აღნიშნული ვადა ნაცვლად  3 კალენდარული დღისა განისაზღვრა 5 კალენდარული დღით.

თუ საქართველოს საერთო სასამართლოში მიმდინარეობს წარმოება უცხოელის მონაწილეობით და საქართველოში მის ყოფნას არსებითი მნიშვნელობა აქვს მისი ინტერესების დასაცავად, იგი ვალდებულია აღნიშნული საფუძვლით საქართველოდან გასვლის ვალდებულების გადავადების შესახებ განცხადება სააგენტოს წარუდგინოს საქართველოში კანონიერი საფუძვლით ყოფნის ვადის ამოწურვამდე 14 კალენდარული დღით ადრე მაინც. აღნიშნულ უცხოელს საქართველოდან გასვლის ვალდებულება შეიძლება გადაუვადდეს საქართველოში ბინადრობის ნებართვის გაცემის ან საქართველოს მოქალაქეობის მინიჭების შესახებ ადმინისტრაციული წარმოების ვადით.  ამასთან, უცხოელს საქართველოდან გასვლის ვალდებულება არ გადაუვადდება, თუ უფლებამოსილმა ორგანომ მიიღო გადაწყვეტილება მისი საქართველოდან გაძევების შესახებ. 

თუ უცხოელი ბინადრობის ნებართვის მიღების მოთხოვნით განცხადების წარდგენის მომენტისთვის საქართველოში იმყოფება საქართველოდან გასვლის ვალდებულების გადავადების საფუძველზე, მასზე საქართველოში ბინადრობის ნებართვა არ გაიცემა. აგრეთვე დაზუსტა, რომ თავშესაფრის მაძიებელი საქართველოში ბინადრობის ნებართვის გაცემის მიზნებისთვის არ ითვლება საქართველოში კანონიერად მყოფ პირად.

განხორციელებული ცვლილებებით სახელმწიფო სერვისების განვითარების სააგენტოს მიენიჭა ექსკლუზიური უფლებამოსილება, საქართველოში ბინადრობის ნებართვის გაცემის საფუძვლების არსებობის შესამოწმებლად გადაამოწმოს დოკუმენტებში აღნიშნული ინფორმაცია მითითებულ ადგილზე გასვლით, მისი დათვალიერებით და სათანადო პირების გამოკითხვით.

აგრეთვე დაწესდა, რომ საქართველოში ბინადრობის ნებართვა არ გაიცემა უცხოელზე, რომელსაც აქვს საქართველოს მთავრობის დადგენილებით განსაზღვრული ქვეყნის ვიზა ან/და C კატეგორიის ორდინალური ვიზა. აღნიშნული შეზღუდვა არ ვრცელდება საინვესტიციო ბინადრობის ნებართვის, სპეციალური ბინადრობის ნებართვის ან დროებითი ბინადრობის ნებართვის მოთხოვნაზე, რომელიც გაიცემა უცხოელზე, რომელსაც „ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ძალადობის მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონის შესაბამისად მინიჭებული აქვს მსხვერპლის სტატუსი.

განხორციელებული ცვლილებების ძალაში შესვლის შემდეგ, უცხოელის მიერ სისხლის სამართლის დანაშაულის ჩადენა შესაძლებელია გახდეს მისი საქართველოში კანონიერად ყოფნის ვადის შეწყვეტის საფუძველი.